ببخشید، شما در لیست نیستید!
این کشور شاهی هنوز برخی از نام‌های خارجی را قدغن نموده اما کشورهای دیگر محدودیت‌ها را کم می‌کنند
منبع: The Economist
برگردان: ذکی آذربان
یادداشت: این مطلب به تاریخ ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۰ در وب‌سایت مجلۀ اکونومیست و با عنوان اصلی “Why no one is called Linda in Saudi Arabia” نشر شده و توسط مترجم برای وب‌سایت و روزنامۀ پیک هرات برگردان شده است. هرگونه استفاده از آن با ذکر منبع ترجمه آزاد است.
عبدالمجید لابادی که در الجزیره زندگی می‌کند، می‌توانست که برای دخترش یک نام عربی برگزیند. اما او نامی می‌خواست تا نشان‌دهندۀ ریشۀ نژادی بربر او باشد. گزینه‌های او محدود بود: الجزایر لیست ۳۰۰تایی از نام‌های بربر تأییدشده دارد، راهی برای کنترول این اقلیت. آقای لابادی هیچ‌کدام از آن‌ها را نمی‌پسندید. بنابراین او تقریباً چهارسال دخترش را به صورت رسمی بدون نام گذاشت تا در نهایت بعد از مدت‌ها مبارزه در دادگاه توانست نامی که خودش ترجیح می‌داد را برروی دخترش بگذارد. در ماه جولای او نهایتاً برنده شد و دخترش به صورت رسمی تانیلا نام گرفت، کلمۀ بربر معادل فاخته.
در خاور میانه و شمال آفریقا رژیم‌های حاکم از دیرباز به‌خاطر حفظ یک‌پارچه‌گی ملی در عرصۀ نام‌ها محدودیت‌های زیادی را وضع کرده اند –معمولاً به نفع گروه قومی یا مذهبی غالب. به‌طور مثال، ترکیه نام‌های کُردی و ضمائم غیرترکی مانند “ian” ارمنی را ممنوع کرد.
ایران پساانقلاب نام‌های غربی را ممنوع و نام‌های پارسی ماقبل-اسلام را محدود ساخت. بروکرات‌های اسرائیلی به مهاجرانی که از اروپا و کشورهای مسلمان می‌آمدند، به محض ورود نام‌های عبری می‌دادند. مأموران ثبت الجزایری مجبور بودند که از بابت “شبیه-الجزایری‌بودن” نام‌ها مطمئن شوند. مراکش اعلان کرد که نام‌ها باید به مراکشی شبیه باشد.
اما این شکل از ملی‌گرایی، از بسیاری از نقاط منطقه رخت بربسته است. مقاماتی که زمانی در برابر “جدایی فرهنگی” گارد می‌گرفتند، حالا مدافع تنوع فرهنگی شده اند. برای مثال تونس که در ماه جولای ممنوعیت نام‌های خارجی را ملغی کرد. لطفی زیتون، وزیری که این تصمیم را اتخاذ کرد، گفت: «آن‌چه که مردم برای نوشیدن و یا نامیدن فرزندان‌شان انتخاب می‌کنند، مربوط به امور شخصی خودشان است.» ترکیه رسماً سیاست ترکی‌سازی نام‌ها را در سال ۲۰۰۳ رها کرد. قانون اساسی مصوبۀ ۲۰۰۵ عراق، عربی‌سازی نام‌های اقلیت‌ها را پایان بخشید. اسرائیل عبری‌سازی را در دهۀ ۱۹۹۰ و زمانی که یک موج از یهودیان اتحاد جماهیر شوروی سابق رسیدند، تعلیق کرد.
اگرچه حتی امروزه، تساهل رسمی محدود است. مأموران ثبت الجزایری هنوز در برابر نام‌هایی چون کاهنه، ملکۀ یهودی بربری که در برابر سپاهیان فاتح اسلام رزمیده بود، اخم می‌کنند. یک کُرد در ترکیه می‌تواند فرزندش را “سرواو” که به معنی سرباز است، بنامد. اما به احتمال زیاد این کار بررسی دولتی را به دنبال دارد. آیت‌الله‌های ایران با نام‌های باستانی پارسی راحت‌تر شده اند اما هنوز نام‌های متعلق به شاهان و پادشاهان گذشته که نشان‌دهندۀ باور باور پدر و مادرها به خاستگاه‌های شاهنشاهی است را شدیداً نکوهش می‌کنند. در همین گذشتۀ نه‌چندان دور، عربستان سعودی ۵۱ نام را ممنوع اعلان کرد، بسیاری از آن‌ها نام‌های محبوب مسلمانان شیعه که یک اقلیت در این کشور پادشاهی محسوب می‌شوند، بود اما لیندا هم در آن لیست حضور داشت.
در دیگر بخش‌های جهان نیز محدودیت‌هایی از این قبیل وجود دارد. چین نام‌های افراط‌گرایانه‌ای مانند محمد و اسلام را در ناحیۀ سین‌کیانگ قدغن کرده است. تا سال ۲۰۱۷ کالیفورنیا استفاده از لهجه در نام را ممنوع کرده بود. زمانی یک عضو پارلمان مصر تلاش کرده بود تا کار را ساده کند: تمام نام‌های خارجی را ممنوع اعلان کند. اما پس از آن که برای او یادآور شدند که بیوۀ طولانی‌خدمت‌ترین رئیس‌جمهور مصر، حُسنی مبارک، سوزان نام دارد، او بی‌خیال این قضیه شد.
